Ze świata – PTMA Kraków

Rzadka, skrajnie jasna nowa zauważona w Małym Obłoku Magellana

Rozbłysk rentgenowski z nowej, zaobserwowany przez satelitę Swift, jest jednym z najjaśniejszych w historii białych karłów. W Małym Obłoku Magellana, galaktyce karłowatej będącej bliskim sąsiadem naszej własnej Galaktyki, zaobserwowano rzadki, niezwykle jasny rozbłysk rentgenowski. Obserwacje, wykonane przez Obserwatorium Swift Neil Gehrels i inne teleskopy, zostały opisane przez międzynarodowy zespół astronomów pod przewodnictwem naukowców Penn State […]

Ze świata

To bliźniaki! Tajemnica słynnego brązowego karła rozwiązana

Astronomowie odkryli, że dobrze znany brązowy karzeł to w rzeczywistości układ podwójny brązowych karłów. O pierwszym znanym brązowym karle, Gliese 229B, napisano setki artykułów od czasu jego odkrycia przez naukowców z Caltech w Obserwatorium Palomar w 1995 roku. Kula ta wciąż jednak pozostaje zagadką: jest ona zbyt słaba w stosunku do swojej masy. Brązowe karły

Ze świata

Stara gwiazda może dostarczyć nowych informacji na temat ewolucji gwiazd

Nowo odkryta gwiazda może stanowić wyzwanie dla niektórych modeli ewolucji gwiazd i sposobu, w jaki wytwarzają one pierwiastki w miarę starzenia się. Wszystkie pierwiastki we Wszechświecie powstają w gwiazdach. W miarę starzenia się gwiazd zmienia się również skład pierwiastków w ich wnętrzu. Na przykład, powszechnie przyjmuje się, że w miarę spalania gwiazdy tracą lżejsze pierwiastki,

Ze świata

Naukowcy wykorzystują nową metodę znajdowania atmosfer na odległych planetach

Nowe badania czynią postępy w poszukiwaniu planet nadających się do zamieszkania. Głównym celem badań astronomicznych jest znalezienie planet innych niż Ziemia, które mogłyby nadawać się do podtrzymania życia. Istnieje wiele czynników, co do których wielu naukowców zgadza się, że są niezbędne, aby planeta nadawała się do zamieszkania, ale ważnym jest to, czy planeta posiada atmosferę.

Ze świata

Odkryto dziesiątki gwiazd wystrzelonych z młodej gromady gwiazd R136

Astronomowie wykorzystali teleskop Gaia do odkrycia 55 szybkich gwiazd wystrzelonych z młodej gromady w Wielkim Obłoku Magellana. Zwiększa to dziesięciokrotnie liczbę znanych „uciekających gwiazd” w tym regionie. Zespół astronomów, w tym Simon Portegies Zwart z Obserwatorium w Lejdzie, opublikował https://www.nature.com/articles/s41586-024-08013-8 swoje wyniki w czasopiśmie Nature. Gdy tworzą się gromady gwiazd, bliskie zderzenia gęsto upakowanych i

Ze świata

Czarna dziura niszczy gwiazdę i rusza za inną

Masywna czarna dziura rozerwała na strzępy jedną gwiazdę, a teraz wykorzystuje te gwiezdne szczątki, aby zmiażdżyć inną gwiazdę lub mniejszą czarną dziurę, która wcześniej znajdowała się w zasięgu wzroku. Odkrycie to, dokonane za pomocą Obserwatorium Rentgenowskiego Chandra, Kosmicznego Teleskopu Hubble’a, NICER (Neutron Star Interior Composition Explorer), Obserwatorium Swift i innych teleskopów, pomaga astronomom połączyć dwie

Ze świata

Astronomowie ścigają się, aby uchwycić obraz egzoplanety w pobliżu gwiazdy

Planeta AF Leporis b to świat nowości. W 2023 roku była to planeta o najmniejszej masie poza Układem Słonecznym, która została bezpośrednio zaobserwowana, i której masę zmierzono za pomocą astrometrii. Astrometria to technika polegająca na śledzeniu subtelnych ruchów gwiazdy macierzystej przez wiele lat w celu uzyskania informacji o orbitujących towarzyszach, w tym planetach. Teraz, AF

Ze świata

Astronomowie badają „świat pary wodnej”

Zespół naukowców bada egzoplanetę GJ 9827 d i odkrywa znaczną ilość pary wodnej w jej atmosferze. Międzynarodowe badania pod kierownictwem Kanadyjczyków przy użyciu Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) ujawniły nowe spojrzenie na atmosferę GJ 9827 d – egzoplanety krążącej wokół gwiazdy GJ 9827 w konstelacji Ryb, około 98 lat świetlnych od Ziemi. Badania wykazały, że

Ze świata

Gwiazdy rozświetlające serce kosmicznej róży

DEC rejestruje najbardziej szczegółowy obraz pełnej blasku Mgławicy Rozeta i gromady gwiazd wzmacniającej jej blask. W ognistych płatkach Mgławicy Rozeta znajduje się NGC 2244, młoda gromada gwiazd, którą pielęgnowała. Gwiazdy gromady rozświetlają mgławicę w żywych odcieniach czerwieni, złota i fioletu, a nieprzezroczyste wieże pyłu wznoszą się z kłębiących się obłoków wokół jej wydrążonego jądra. To

Ze świata

Webb ujawnia siły kształtujące dyski protoplanetarne

W każdej sekundzie w widzialnym Wszechświecie rodzi się ponad 3000 gwiazd. Wiele z nich otoczonych jest dyskiem protoplanetarnym. Dokładne procesy, które dają początek gwiazdom i układom planetarnym, są jednak wciąż słabo poznane. Zespół kierowany przez naukowców z Uniwersytetu Arizony wykorzystał Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, aby uzyskać jedne z najbardziej szczegółowych informacji na temat sił kształtujących